قوی سیاه از آنچه فکر می کنید به شما نزدیک تر است
1398/03/19
سرمقاله ای از دکتر پیمان مولوی در روزنامه گسترش صمت
تاریخ نمی خزد، تاریخ می جهد
دکتر پیمان مولوی
مدیر سرمایه گذاری
در نظر بگیرید تعداد افرادی را که بحران مالی سال ۲۰۰۷ میلادی را درست پیش بینی کرده بودند! فکر میکنید تعداد ان افراد چند نفر است؟ چند نفر توانسته بودند درست حدس بزنند که در سال ۲۰۱۷ با روی کار آمدن ترامپ جنگ های تعرفه ای همانند صلاح کشتار جمعی بر روی کشورهای دوست و رقیب ایالات متحده فرو خواهد ریخت؟ چه کشانی را می شناسید که در همین ایران در انتهای سال ۱۳۹۶ تغییر بازار ها و کاهش ارزش پول ملی را تقریبا درست حدس زده باشند؟ از اقتصاددانان تا اهالی کسب و کار!
به این سیاهه می توان شروع جنگ جهانی دوم ، اضمحلال اتحاد جماهیر شوری ، نابودی چرنوبیل ، سقوط بازارهای جهانی در سال ۱۹۸۷ و غیره را نیز اضافه کرد.
اما در این سوی قضیه چه بسیارند تحلیلگران بازار های مالی و سیاسی و تاریخدانان که برای اینده نسخه می پیچند و در حال تحلیل آینده هستند و با دیدگاه استقرایی و افلاطونی در حال ارایه راه حل برای سازمانها و شرکتها و دولتها در سرتاسر جهانند.
آنچه که در تمامی موارد فوق بدان روجوع خواهد شد عدم درک پدیده ایست که بارها و بارها بسیاری از ما را گزیده و حتی کسب و کارهایمان را از پای درآورده است ، پدیده قوی سیاه Black Swan.
این پدیده نشان دهنده شکنندگی بسیار دانش بشری در قبال رویداد های پیش رو است به گونه ای که ممکن است هزاران سال دستاورد بشری با یک نشانه درهم شکسته شود و نابود گردد.
بومیان استرالیا تا زمانی که قوی سیاه را ندیده بودند تصورشان از قو موجودی سفید بود، اما بعد از مشاهده اولی قوی سیاه طومار فکری ایشان به خود پیچیده شده است.
قوی سیاه را بسیاری نمی بینند و عده ای قلیل با تمام وجود درک می کنند، نسیم نیکلاس طالب در کتاب قوی سیاه خود بر روی محورهای ان تاکید ویژه ای کرده است.
واژه چالبی که در این مود بسیار به کار رفته است کوری روانیست ، اگر سریال چرنوبیل را که امسال به اکران درامد دیده باشید، پس از انفجار نیروگاه شماره ۴ چرنوبیل و منهدم شدن کل راکتور و هسته آن ، مدیر نیروگاه نمی توانست باور کند که هسته آن منهدم شده است ، این انکار با وجود اعلام نیروهای زیر دست بود و همین عامل موجب دیر عمل کردن و دادن اطلاعات غلط به تصمیم گیران سیاسی و نظامی و تشدید بحران شد.
مدیر نیروگاه چرنوبیل دچار کوری روانی بود، او فکر می کرد که دانسته هایش کافیست و دیگر نیازمند اطلاعات اضافی نیست و اتفاقا طلبکارانه به دیگران می تاخت.
قوی سیاه مبتنی بر ندانسته هاس ماست ما باید آگاه باشیم که درست است خیلی چیزها در خصوص جهان می دانیم اما بسیار بسیار چیزها نمی دانیم.
همین افزایش نرخ ارز را در ظر بگیرید ، ببینید چند اقتصاددان توانسته بودند آن را پیش بینی کنند؟ چند مدیر سرمایه گذاری قادر به پیش بینی آن هستند ، اما بعد از گذشت یک سال از ان موقع همگان تبدیل به تحلیلگرانی قهار در این خصوص شده اند، تحلیلگرانی که در خصوص آینده نظر می دهند بی آنکه قوی سیاه را ببینند که چگونه ممکن است در یک ثانیه تمام محاسباتشان را در هم بکوبد.
کافیست برای اینکه در دام قوی سیاه و تحلیلگران واپس نگر نیفتید ، تحلیل های انها را یادداشت کنید و نگه دارید بعد از مدتی نتایج اسفناک خواهد بود.
کافیست بپرسید که نهایت جنگ تعرفه ای امریکا و ایالات متحده چه خواهد شد؟ آیا افرادی را می شناسید که بگویند نمی دانم؟ یا باید تحلیل کنم؟
بسیار سخت به چنین افرادی بر می خورید که در جواب سوالب بگویند نمیدانم و یا علم و دانشم برای جواب به این سوال نا کافی است ، قوی سیاه زمانی خود را نشان می دهد و مارا ناکام می گذارد که خود و دانسته هایمان را دست بالا می گیریم.