برگزاری همایش اقتصاد، راه نوین اندیشیدن
1397/11/06
راهکارهایی برای رشد اقتصاد و بازار ایران
آکادمی تامین مالی و سرمایه گذاری مولوی در روز جمعه مورخ 5 بهمن 97 همایشی با عنوان اقتصاد، راه نوین اندیشیدن، با سخنرانی پیمان مولوی بنیانگذار آکادمی تامین مالی و سرمایه گذاری مولوی، محمد ابراهیم محجوب پژوهشگر میان رشته‌ای صنعت، تاریخ و مدیریت، کیوان جعفری‌طهرانی مشاور صادراتی، و امیرعباس زینت‌بخش مشاور توسعه کسب و کار بین‌المللی برگزار کرد.
در آغاز این همایش کیوان جعفری‌طهرانی با اشاره به شاخصی با عنوان شم اقتصادی گفت: «شم اقتصادی» موضوعی قابل اندازه‌گیری نیست و به‌تازگی در سرفصل‌های علم اقتصاد مطرح شده است.
پیش از این شم اقتصادی تا این اندازه اهمیت پیدا نکرده بود. در بسیاری از پروژه‌های اقتصادی دیده می‌شود که تمام زیرساخت‌‌ها و نیازمندی‌های آن فعالیت در نظر گرفته شده اما باز هم پروژه به سود دلخواه نمی‌رسد. عاملی که در چنین مواردی نقش دارد، شم اقتصادی است.
وی افزود: از دیگر مواردی که شم اقتصادی در آن دیده می‌شود تصمیم‌های آنی برنامه‌ریزی لحظه‌ای در مذاکرات است.
شم اقتصادی کمک می‌کند تا گذشته یک فعالیت بررسی شود و آینده نیز تا حدی قابل پیش‌بینی باشد. در صورتی که یک نفر بتواند این فعالیت را در لحظه مذاکره انجام دهد به‌اصطلاح گفته می‌شود او شم اقتصادی بالایی دارد.
جعفری‌طهرانی با اشاره به اینکه روابط تجاری به سرعت در حال تغییر است، توضیح داد: باید برای شرایط جدید روابط تجاری آماده باشیم. دنیا به ما اجازه نمی‌دهد در عرصه اقتصاد اشتباه‌های مهلک داشته باشیم و همچنان مسیر خودمان را ادامه دهیم.
مطالعه بازار رکن کسب‌وکار
در ادامه این نشست محمدابراهیم محجوب، تحصیلکرده دانشگاه اوتاوا کانادا و استاد دانشگاه امیرکبیر خاطره‌ای از سفر به ایتالیا تعریف کرد و گفت: پس از برجام به‌عنوان یکی از اعضای هیات همراه رئیس‌جمهوری به ایتالیا سفر کردیم. در جریان این سفر و مذاکره با فعالان اقتصادی مسائلی مطرح شد که متاسفانه هنوز برطرف نشده است. فعالان اقتصادی و بازرگانان ایتالیایی به‌شدت علاقه‌مند به همکاری با ایران هستند.
با این حال، آنها در مذاکرات این‌گونه عنوان می‌کردند که در همکاری با ایران دو مشکل وجود دارد و نخستین مسئله به اطلاعات مربوط می‌شود. آنها در واقع هیچ اطلاعاتی از ساختار اقتصادی ما نداشتند و نمی‌توانستند بازار ایران را تحلیل کنند. آنهادرباره مشکل دوم نیز می‌گفتند قوانین حوزه تجارت و تولید در ایران بیش از تصور ما زیاد است.
این قوانین پیچیده مسیر کسب‌وکار را برای ما دشوار می‌کند و اجازه نمی‌دهد بتوانیم به‌راحتی در ایران فعالیت کنیم.
محجوب توضیح داد: در سال ۲۰۱۵میلادی (۹۴-۱۳۹۳خورشیدی) بنگاه‌‌ها حدود ۵۰میلیارد دلار برای بازارپژوهی هزینه کردند. حدود ۴۰درصد این هزینه به امریکا، ۴۰درصد به اتحادیه اروپا، ۱۵درصد به شرق آسیا و ۵درصد به امریکای‌لاتین تعلق دارد و برای خاورمیانه و افریقا و براساس آمارهای موجود برای کشور ما نیز سهمی تعیین نشده است.
بررسی‌های دقیق‌تر نشان می‌دهد ۲۷۳میلیون دلار برای این موضوع در کشور ما اختصاص داده شده و چون میزان هزینه بنگاه‌های ایرانی در بررسی بازار بسیار کم است، در آمارها نمی‌آید.
مطالعه بازار امروز بخش مهمی از کسب و کارها را پوشش می‌دهد، با این حال به این موضوع توجهی نشده و از این‌رو، باید ظرفیت‌های بیشتری برای مطالعه بازار در نظر گرفت. وی افزود: در گذشته کسب و کارهای کوچک و به‌ویژه بنگاه‌های صنفی نیاز چندانی به مطالعه بازار نداشتند.
به‌عنوان نمونه، پس از راه‌اندازی یک مغازه در یکی از محله‌‌ها کسب و کار فرد رفته‌رفته رونق می‌گرفت. این در حالی است که امروز دیگر نمی‌توان این گونه رفتار کرد. رفتار اقتصادی در دنیای امروز نیاز به تحلیل بازار دارد. به باور محجوب بهترین کتاب درباره تاریخ ایران کتابی است که دانشگاه کمبریج تهیه کرده است. این موضوع نشان‌دهنده این است که آنها برای ایران و دیگر کشورها برنامه ویژه‌ای دارند.
تحلیل تاریخ یک کشور یکی از جدی‌ترین نیازهای بازارسنجی است. زمانی که ما بازار کشور خودمان را نشناسیم، دیگران به بهترین شکل برای ورود به بازار کشورمان اقدام می‌کنند. امروز بسیاری از کشورها دامنه بازارپژوهی را بین‌المللی کرده و تلاش می‌کنند با شناسایی این بازارها رفتار اقتصادی خودشان را مرحله‌بندی کنند.
پیمان مولوی، بنیانگذار آکادمی تامین مالی مولوی در این همایش با تقدیم لوح تقدیر به محمدابراهیم محجوب از وی بابت تلاش‌های علمی و اقتصادی در ایران قدردانی و تشکر کرد.
آموزش و ارائه توانمندی‌‌ها
امیرعباس زینت‌بخش، تحلیلگر روابط مالی نیز در این همایش گفت: بسیاری از فعالان اقتصادی ایران و کشورهای دیگر منتظر هستند دولت‌‌ها برای همکاری با ایران تصمیم بگیرند. تحریم ایران یک ریسک سرمایه‌گذاری است.
فعالان و تحلیلگران اقتصادی باید بتوانند ابعاد این ریسک را محاسبه و از آن به‌عنوان یک فرصت استفاده کنند. اقتصاددانان از دایره تصمیم‌گیری درباره موضوعی مانند تحریم بیرون هستند؛ بنابراین باید در دایره اقتصاد، رفتار اقتصادی ایران و خارجی‌‌ها را در این زمینه ارزیابی کرد. وی افزود: در شرایط تحریمی نباید به این موضوع فکر کنیم که درهای اقتصاد بسته شده و روابط مالی ایران قفل است.
این می‌شود همان نگاهی که به‌طور معمول امروز وجود دارد. در این شرایط باید به آموزش و بر ارائه توانمندی‌‌ها بیشتر متمرکز شویم.
کشوری که رتبه‌بندی نمی‌شود
پیمان مولوی، دبیر انجمن اقتصاددانان نیز در این همایش به نظریه اقتصادی هنس روسلینگ(استاد انستیتوی کارولینسکا) اشاره کرد و گفت: براساس دیدگاه‌های اقتصادی امروز سطح‌بندی‌های بر مبنای اقتصادهای نوظهور، کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته اعتبار کافی ندارند.
اقتصاددانان معتقدند سطح اقتصادی باید بر مبنای درآمد افراد تعیین شود. در این شیوه سطح‌بندی، ۴سطح وجود دارد که در سطح یک افراد تا ۲ دلار در روز، در سطح دو تا ۸ دلار، در سطح سه تا ۳۲ دلار و در سطح چهار بیش از ۳۲ دلار درآمد دارند. وی افزود: مطالعات نشان می‌دهد ایران اکنون در سطح سوم درآمدی قرار گرفته است. هر چند پس از نوسان‌های ارزی و مشکلاتی که در این حوزه ایجاد شد، امروز بحث درآمدها با چالش همراه است اما هنوز ایران در سطح سوم درآمدی قرار دارد.
بر این اساس برنامه‌های اقتصادی باید بر مبنای این سطح تنظیم شودکه البته در این مسیر مشکلاتی وجود دارد که مانع از توسعه کشور می‌شوند. مولوی توضیح داد: یکی از جدی‌ترین نیازهای امروز کشور حضور در رتبه‌بندی‌های اقتصادی است. متاسفانه نهادهای معتبر بین‌المللی هنوز اقتصاد ایران را رتبه‌بندی نمی‌کنند که این موضوع باعث می‌شود ظرفیت‌های اقتصادی کشورمان همچنان ناشناخته بماند.
ایران امروزه بزرگ‌ترین کشوری است که در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی جایگاهی ندارد و باید برای این موضوع اقدام‌های گسترده‌ای انجام شود. رتبه‌بندی اقتصادی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های تصمیم‌گیری شرکت‌های خارجی برای حضور در یک کشور دیگر است که ما این شاخص را از دست داده‌ایم.