دلار به اقتصاد تمام جهان گره خورده است (سرمقاله پیمان مولوی در روزنامه ابتکار)
1401/08/15
دلار به اقتصاد تمام جهان گره خورده است
این یک واقعیت است بیش از ۴۰٪ از سبد ارزی صندوق بین المللی دلار است بیش از ۶۰ درصد ذخایر ارزی در جهان را دلار شامل می شود و اقتصاد آمریکا این روزها با اتخاذ یک سیاست انقباضی شدید نشان داد چقدر در مدیریت تورم می تواند از خود انعطاف نشان دهد و نرخ بهره را از ۰.۲۵ به ۴٪ امروز برساند و شاخص دلار جهانی هم به الطبع در یک سال گذشته از ۹۵ به ۱۱۲ رسیده و حتما صعودی خواهد بود.
در این میان دلار در تمام کشورها تعیین کننده است، در اکثر بازارهای کالایی که مشتمل بر محصولات کشاورزی، انرژی، صنایع وفلزات است دلاری قیمت گذاری می شوند. در این بین تفاوت است در این که کشوری مثلا امارات می تواند قدرت برابری خود را با دلار در ۳.۶۷ (سه ممیز شصت و هفت) در سالهای متمادی حفظ کند و یا در ایران شاهد یک دهم ارزش ریال شدن باشیم.
تفاوت در این نیست که دلار ارز مرجع جهانی است، تفاوت در سیاست اقتصادی است، وقتی اقتصادی داریم که در ان در ثانیه ۴۵ میلیون تومان نقدینگی خلق می شود و رشد اقتصادی یک دهه ان نزدیک به صفر است ناخوداگاه دچار تورم بالا می‌شوید و این تورم بالا دقیقا قدرت برابری ارزش ریال و دلار را تعین می کند.
امروز در اقتصاد ایران تورم ۴۳٪ سالیانه است و تورم در امریکا معادل ۸٪ در این شرایط برای همه فعالان اقتصادی مشخص است که ریال می تواند در یک سال ۳۵٪ کاهش ارزش داشته باشد حتی در اقتصادی که تمام واردات و صادراتش تحت کنترل دولت است نیز این اتفاق خواهد افتاد لذا گریز ناپذیر است و از خبر اعلام ازاد شدن پولهای بلوکه شده نیز نمی توان ان را مدیریت کرد.
در این راستا باید علت را در کاهش ارزش ریال در اقتصاد ایران جست و دنبال یکسره کردن کار دلار در خارج از ایران نبود. حتی در چین دومین اقتصاد بزرگ جهان چنین ادعایی وجود ندارد و این سیستم فعلا در حال کار کردن است.
از سوی دیگر دلار به زندگی همه ما گره خورده است، همانطور که عرض شد اما حفظ ارزش ریال در اختیار دولتها و از وظایف بانک مرکزی است، ولی وقتی از مهمترین ابزارها در زمانی که باید بهره ببرد، نمی‌برد، شما نمی توانید انتظار معجزه داشته باشید.
آنچه دلار را می‌تواند مهار کند رشد اقتصادی ایران است و این در چشم انداز میان و بلند مدت بسیار ضعیف می‌نماید.