مرغ همسایه در اقتصاد ایران (سرمقاله پیمان مولوی در روزنامه ابتکار)
1401/08/22
مرغ همسایه در اقتصاد ایران
صندوق بین المللی پول گزارشی طبق روال منتشر کرده است و در آن اعلام کرده است که تورم در ایران با همین روند به ۵۰٪ خواهد رسید و اگر اصلاحاتی صورت پذیرد و ایران بتواند نفت هم بفروشد می تواند تورم را به ۲۰٪ و حتی به ۱۰٪ برساند. بسیاری از رسانه ها این امر پوشش داده اند.
اما نکته جالب این است که بارها و بارها اقتصاددانان مستقل اعلام کرده اند که اقتصاد ایران برای اینکه بتواند تورم را مهار کند باید یک سیاست پولی علمی در کنار رشد اقتصادی را سرلوحه قرار دهد.
اینبار نیز صندوق بین المللی پول گزارشش در حال خوانده شدن است اما انچه بدان توجه نمی شود، الویت نبودن اقتصاد در ایران است. اقتصاد در ایران اولویت نیست و این خود دلیل پایایی تورم و عدم رشد اقتصاد است.
ببینید شما برای اینکه بتوانید تورم را مهار کنید نیازمند استفاده بهینه از سیاست پولی هستید، همین اتفاقی که امروز در امریکا در حال روی دادن است، فدرال رزرو با کسی شوخی ندارد و تحت تاثیر طینفعان نیست، لذا نرخ بهره را از ۰.۲۵٪ رسانده است به ۴٪ و تورم را می‌خواهد از8٪ برساند به متوسط ۲٪. اما در این مسیر حتی نرخ را بالاتر هم خواهد برد و حالب است بدانید نمی گذارد نرخ بهره حقیقی برای مدتی طولانی منفی بماند.
اولویت فدرال رزرو کنترل تورم و کاهش ان است. اما در ایران شما امروز نرخ بهره حقیقی -۲۱ درصد را دارید که یک بفرمای بزرگ به ذینفعان برای ایجاد بدهی در ساختارهای سرمایه شان است که عموم مردم با تورم نرخ بهره ان را می پردازند.
این امر در طول سالها از پاشنه‌های اشیل اقتصادی است که الویت را نه مردم بلکه طینفعانی قرار داده است که گاهی با نام تولید و گاهی با نام صادرات در حال استفاده از این سیستم بانکی هستند و البته تورم به انها کمک می کند برای بقا.
حال در اسن نوع سیاستگذاری شما اکر بیایید و سیاست پولی درست درمانی اتحاذ کنید می شود سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ که اقتصاد گلخانه ای ایران به محاق رکودی بزرگ رفت و همه شاکی بودند و باز از سال ۹۷ نرخ بهه حقیقی منفی شروع به خودنمایی کرد.
شاید بسیاری از گزارش صندوق بین المللی پول به شعف امده باشند اما چیز جدیدی در ان نیست. انچه اهمیت دارد شناختی است بسیاری از اقتصاددانان دلسوز سالهاست در باب اقتصاد ایران مطرح کرده اند اما پشت گوش انداخته شده و امروز و فردا نتیجه این اهمال در تورم و فقیر تر شدن جامعه دیده می‌شود.
بهترین راهکار اولویت شدن اقتصاد است بدون رودربایستی به نفع عموم و این در اقتصاد طینفعانه امروز ایران نمی گویم نشدنی اما بسیار سخت خواهد بود. چون تغییر اقتصاد از این نوع اقتصاد گلخانه ای به رقابتی کاری است سخت و نیازمند علم در کنار اراده.